Abstrakt

Komórki raka jelita grubego charakteryzują się dużą opornością immunologiczną oraz lekoopornością. Wysiłki badaczy skupiają się dodatkowo na ocenie możliwości zastosowania w przyszłości w leczeniu raka jelita grubego cytokin – w tym w szczególności interferonów, o ile powiodą się próby uwrażliwienia komórek raka jelita grubego na ich działanie. Poznanie mechanizmów sterujących naturalnymi reakcjami zwalczania komórek nowotworowych przez układ odpornościowy oraz sposobów unikania przez komórki nowotworowe apoptozy jest podstawowym warunkiem powodzenia takich działań. Z przedstawionych w artykule informacji na temat badań mechanizmów przekazywania sygnałów w komórce, przeprowadzonych przede wszystkim na liniach komórek raka jelita grubego wynika, że potrafi ą one przetrwać atak komórek układu obronnego i immunologicznego. Na przykład,komórki ludzkiego raka okrężnicy linii COLO 205 nie ulegają działaniu cytokin cytotoksycznych zastosowanych indywidualnie, ale już zastosowanie ich w pewnych układach okazuje się skuteczne. Przyczyna tego zjawiska nie jest do końca zrozumiała i może wynikać ze złożonego charakteru przekaźnictwa sygnału, w którym najważniejsze miejsce zajmują czynniki STAT. Innym sposobem unikania przez komórki COLO 205 śmierci jest wykorzystanie „sygnalingu odwrotnego” powodującego zahamowanie aktywności atakujących makrofagów pod wpływem rozpuszczalnych form receptorów TNF-a (sTNF-a R1, sTNF-a R2). Podobne skutki w komórkach COLO205 wywołuje cytokina prozapalna IL-6, wytwarzana przez aktywne makrofagi. W odpowiedzi na IL-6, komórki raka okrężnicy wytwarzają przeciwzapalną cytokinę IL-10, która hamuje aktywność PMNC. I w tym przypadku w reakcjach komórek zarówno COLO 205, jak i makrofagów pośredniczą STAT. Należy również pamiętać, że aktywność transkrypcyjna czynników STAT decyduje o wrażliwości komórek na bodźce apoptogenne. Inhibitory STAT hamujące apoptozę wydają się w komórkach raka okrężnicy aktywniejsze niż wynikałoby to z ujemnego sprzężenia zwrotnego, wymaganego dla toru Jak/STAT. Kolejnym zjawiskiem determinującym oporność immunologiczną komórek COLO 205 jest bardzo duża aktywność podstawowa systemów, odpowiedzialnych za przeżycie komórek. Najważniejsze z nich to PI-3K/Akt, cPKC/Raf1/ERK, NF-kB/JNK czy Jak/STAT. Wreszcie to, co przykuwa również naszą uwagę, to zdolność skierowania sygnału śmierci na tor przeżycia, ze wskazaniem STAT1 jako prawdopodobnego modulatora reakcji wywołanej przez cytokiny immunomodulacyjne.

Pełna treść artykułu