Abstrakt

Przewlekła białaczka limfatyczna B komórkowa (B-PBL), charakteryzująca się klonalną ekspansją limfocytów B CD5+, jest najczęstszym typem białaczki osób dorosłych w krajach zachodnich. W patogenezie B-PBL najważniejszą rolę odgrywa zahamowanie procesu apoptozy komórek białaczkowych, w które zaangażowanych jest wiele czynników zarówno wewnętrznych, jak i przekazywanych ze środowiska zewnętrznego. W opornych na apoptozę komórkach B-PBL stwierdzono wysoką ekspresję działającego antyapoptotycznie białka BCL-2. W regulację procesu apoptozy komórek nowotworowych B-PBL wydają się być zaangażowane również czynnik NF-κB, hamujący apotozę oraz kinaza fosfadytyloinozytolu 3 (PI-3K) i kinaza białkowa C (PKC), których zablokowanie prowadzi do indukcji apoptozy komórek B-PBL. Komórki białaczkowe B-PBL wykazują konstytutywnie wysoki poziom inhibitora kinaz cyklinozależnych p27kip1, który koreluje z zahamowaniem apoptozy w warunkach in vitro oraz wykazuje związek z klinicznym przebiegiem choroby. W komórkach białaczkowych wykazano ekspresję cząsteczek należących do rodziny TNF – BAFF i APRIL oraz ich ligandów. Autologiczne oddziaływanie między tymi cząsteczkami chroni prawdopodobnie komórki białaczkowe przed apoptozą. Oprócz nieprawidłowości apoptozy spowodowanych zmianami w samym jej mechanizmie, w komórkach B-PBL stwierdzono antyapoptotyczne działanie czynników zewnętrznych, do których należą cytokiny. Wiele cytokin wykazuje antyapoptotyczne działanie na komórki białaczkowe, m.in. IL-4, IL-2, IFN-γ, TNF, a niektóre, takie jak IL-5 i IL-10 działanie proapoptotyczne. Pomimo znaczącej roli zaburzeń apoptozy w patogenezie B-PBL, kompleksowa ocena tego procesu wymaga jeszcze szczegółowych badań. Jest to tym bardziej istotne, że głównym kierunkiem rozwoju w terapii B-PBL jest próba modulacji zaburzonego procesu śmierci nowotworowych limfocytów B.

Pełna treść artykułu