Rola mikroflory jelitowej i bakterii probiotycznych w profilaktyce i rozwoju raka jelita grubego
Ewa Wasilewska 1 , Dagmara Złotkowska 1 , Mariola E. Pijagin 2Abstrakt
Mikroflora jelitowa to zespół mikroorganizmów, tworzących złożony ekosystem, którego aktywność wywiera istotny wpływ na zdrowie gospodarza. Oddziałuje ona na organizm na poziomie lokalnym i systemowym. Z punktu widzenia gospodarza może to być oddziaływanie korzystne lub szkodliwe, obejmujące: stan odżywienia organizmu, infekcje, metabolizm ksenobiotyków, toksyczność spożytych chemikaliów czy procesy nowotworowe. W pracy przeanalizowano rolę mikroflory jelitowej i probiotyków w rozwoju raka jelita grubego. Szczegółowo dyskutowane jest ochronne działanie probiotyków w patogenezie raka okrężnicy. Z badań eksperymentalnych wynika, że korzystna mikroflora jelitowa i jej aktywność metaboliczna wywiera istotny redukujący wpływ na zmiany nowotworowe w jelicie. Większość danych pochodzi jednak z badań na zwierzętach. Opublikowano kilkanaście dobrze udokumentowanych prac badawczych, w których wykazano istotny hamujący wpływ szczepów bakterii fermentacji mlekowej i bifidobakterii na wczesne zmiany neoplastyczne i dalszy rozwój raka w jelicie grubym małych zwierząt. Badania dotyczące wpływu probiotyków na etiologię i wzrost raka w przewodzie pokarmowym człowieka są nieliczne. Niemniej, niektóre dane epidemiologiczne i kliniczne badania eksperymentalne, głównie z udziałem zdrowych ochotników, wskazują na istotną aktywność przeciwnowotworową probiotyków również w ludzkim przewodzie pokarmowym. Mechanizm przeciwnowotworowej aktywności probiotyków nie został poznany. Zakłada się, że probiotyki zwiększają pulę korzystnej mikroflory jelitowej i hamują rozwój patogenów, przez co zmieniają aktywność metaboliczną, enzymatyczną, warunki fizykochemiczne, redukują stany zapalne i wzmacniają aktywność immunologiczną w jelicie, co ogranicza procesy kancerogenne.