Abstrakt

Zdolność wytwarzania biofilmu jest ważnym czynnikiem wirulencji wielu drobnoustrojów. Zakażenia z jego udziałem dotyczą prawie 65% wszystkich infekcji u ludzi. Biofilm może się rozwijać na cewnikach wewnątrznaczyniowych oraz implantach, takich jak sztuczne zastawki serca czy protezy stawowe. Wszczepiane elementy pokrywają się biofilmem, który staje się rezerwuarem drobnoustrojów i może być przyczyną zakażeń (zapalenie wsierdzia, ropnie głębokie tkanek, septyczne zapalenie stawów, zapalenie kości i szpiku). Zwalczanie infekcji wywołanych przez komórki rosnące w strukturze biofilmu jest trudne i często kończy się niepowodzeniem. Przyczyną tego zjawiska jest podwyższona oporność biofilmu na czynniki przeciwbakteryjne oraz zwiększona zdolność do unikania odpowiedzi immunologicznej. Większość przypadków infekcji powiązanych z biofilmem dotyczy szczepów Staphylococcus aureus. Ze względu na częste występowanie mechanizmów oporności na antybiotyki (np. oporność na metycylinę) oraz wytwarzanie biofilmu, terapia zakażeń gronkowcowych jest dużym wyzwaniem dla klinicystów. Zakażenia wielolekoopornymi bakteriami oraz ograniczenia w badaniach nad nowymi preparatami sprawiły, że po prawie 100 latach od odkrycia, bakteriofagi stały się głównym przedmiotem zainteresowania naukowców na całym świecie jako nowa możliwość terapeutyczna. Badania in vitro na szczepach S. aureus wykazały, że mogą nie tylko zapobiegać tworzeniu się biofilmu, ale również eliminować bakterie z dojrzałej struktury. Istotną rolę w tych procesach odgrywają depolimerazy – enzymy wydzielane przez niektóre bakteriofagi. Ułatwiają wirusom penetrację do wewnętrznych warstw biofilmu, naruszając jego strukturę. Można zatem wnioskować, że zastosowanie bakteriofagów może być ważną metodą w zapobieganiu i zwalczaniu biofilmów bakteryjnych, w tym wytwarzanych przez S. aureus.

Pełna treść artykułu