Fizjologiczna rola nukleobindyny-2/nesfatyny-1 oraz ich potencjalne znaczenie kliniczne
Anna Skorupska 1 , Andrzej Ożyhar 1 , Dominika Bystranowska 1Abstrakt
Nukleobindyna-2 jest wielodomenowym białkiem, z którego w procesie proteolizy mogą powstawać trzy produkty białkowe: nesfatyna-1, -2 oraz -3. Nukleobindyna-2 oraz nesfatyna-1 hamują uczucie łaknienia u gryzoni. W artykule scharakteryzowano nukleobindynę-2, jako czynnik anoreksygenny oraz dwa mechanizmy, które za takie działanie odpowiadają. Pierwszy – związany z systemem melanokortynowym, niezależny od leptyny. Natomiast drugi jest powiązany z neuronami wytwarzającymi neuropeptyd Y, odpowiedzialny za stymulację łaknienia. Umożliwiło to usystematyzowanie głównych zagadnień dotyczących możliwości zastosowania nukleobindyny-2 w terapii osób otyłych. Przedstawiono także nukleobindynę-2/nesfatynę-1 jako białka, które można wykorzystać w diagnostyce i terapii epilepsji, ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego czy nowotworów. Wykazano, że rola białka w procesie nowotworzenia może być dwojaka. Podwyższoną ekspresję nukleobindyny-2 oraz nesfatyny-1 wykryto w komórkach nowotworowych jelita grubego, piersi oraz błony śluzowej trzonu macicy. Wskazano, że nukleobindyna-2/nesfatyna-1 stymulują proces proliferacji tych komórek. W przyszłości nukleobindyna-2/nesfatyna-1 może być wykorzystana jako potencjalny biomarker w diagnostyce. Jednak nukleobindyna-2/nesfatyna-1 hamuje podziały komórek nowotworowych jajnika i nadnerczy oraz stymuluje proces ich apoptozy. W działanie obu białek są zaangażowane różnorodne szlaki metaboliczne. Poznanie sposobu kontroli aktywności nukleobindyny-2/nesfatyny-1 może się przyczynić do przełomu w dziedzinie medycyny.