Komórki Schwanna w terapii uszkodzeń rdzenia kręgowego
Izabella Woszczycka-Korczyńska 1 , Edyta Olakowska 1 , Wiesław Marcol 1 , Joanna Lewin-Kowalik 1 , Halina Jędrzejowska-Szypułka 1Abstrakt
Komórki Schwanna (KS) wykazują szczególną aktywność w procesie naprawy układu nerwowego po jego uszkodzeniu ze względu na swoje zdolności do różnicowania, migrowania, proliferacji oraz mielinizacji aksonów. Zwiększają one również wytwarzanie licznych czynników neurotroficznych i stwarzają odpowiednie środowisko dla regenerujących aksonów. Eksperymenty przeprowadzone z zastosowaniem KS w przeszczepach nerwów wykazały, że błona podstawna tych komórek zawierająca molekuły adhezyjne jest atrakcyjnym materiałem do tworzenia protez nerwowych, ułatwiających wzrost aksonom. Ponadto KS wytwarzając stabilną mielinę przywracają prawidłową czynność neuronu. W modelach zwierzęcych zaczęto stosować przeszczepy KS w uszkodzeniach mieliny w stwardnieniu rozsianym, chorobie Parkinsona oraz urazach mózgu i rdzenia kręgowego. Ponieważ wszczepione KS nie mają zdolności migracji w obrębie prawidłowego układu nerwowego w wielu eksperymentach stosowano KS pochodzące z embrionów szczurzych. Komórki te migrowały przez prawidłową tkankę nerwową, ich przeżycie było dłuższe, a wytworzona mielina nie ulegała uszkodzeniu w przebiegu stwardnienia rozsianego. Zaobserwowano także szybki powrót czynności motorycznych uszkodzonych aksonów rdzenia kręgowego szczura po wszczepieniu KS pochodzących z komórek prekursorowych, które zawierają fenotyp charakterystyczny dla KS. Wielu badaczy wskazuje jednak na wczesną apoptozę przeszczepionych komórek, dlatego tez istnieje konieczność stworzenia nowych metod poprawiających przeżycie KS w celu zastosowania ich w naprawie uszkodzeń rdzenia kręgowego.