Abstrakt

Oksygenaza hemowa (HO) rozkłada hem do tlenku węgla (CO), jonów żelazawych i biliwerdyny, redukowanej następnie do bilirubiny przez reduktazę biliwerdynowa. HO występuje w trzech izoformach. Ekspresja HO-1 w warunkach fizjologicznych jest niewielka, wzrasta natomiast pod wpływem wielu czynników, takich jak stres oksydacyjny, zapalenie, tlenek azotu, wysokie stężenie substratu i hipoksja. HO-2 jest konstytutywnym enzymem biorącym udział w wytwarzaniu CO w układzie krążenia i nerwowym. HO-3 ma mała aktywność katalityczna. Podobnie jak tlenek azotu, CO aktywuje rozpuszczalna cyklazę guanylową i zwiększa syntezę cGMP w komórkach. Jony Fe2+ uwalniane z cząsteczki hemu stymulują wytwarzanie ferrytyny, która podobnie jak barwniki żółciowe, działa antyoksydacyjnie. CO rozszerza naczynia krwionośne za pośrednictwem cGMP, a także przez aktywację kanałów potasowych w komórkach mięśni gładkich. Poza tym CO hamuje agregację płytek krwi, proliferację komórek mięśniówki naczyń i apoptozę oraz stymuluje angiogenezę. Zarówno niedobór jak i nadmiar HO-1 może odgrywać rolę w patogenezie nadciśnienia tętniczego. Indukcja HO-1 zmniejsza nasilenie miażdżycy i uszkodzenie mięśnia sercowego poddanego niedokrwieniu i reperfuzji. Farmakologiczne i genetyczne indukowanie HO-1 oraz stosowanie egzogennego CO wydaja się obiecującymi metodami terapeutycznymi w leczeniu chorób układu krążenia.

Pełna treść artykułu