Rola mikrobioty jelitowej w patofizjologii depresji
Apolonia Stefaniak 1 , Karolina Janion 2 , Beata Stanuch 2
Abstrakt
Depresja jest powszechnie występującym zaburzeniem psychicznym, według Światowej Organizacji Zdrowia jest częstą przyczyną niepełnosprawności i główną przyczyną samobójczej śmierci. Ryzyko rozwoju depresji jest większe u osób starszych niż w młodszych grupach wiekowych. Schorzenie często jest diagnozowane u chorych z ostrym lub przewlekłym stanem zapalnym. Zwykle depresji towarzyszy upośledzenie odporności typu komórkowego (limfocyty T) oraz zaburzenie wydzielania i równowagi między stężeniami cytokin pro- i przeciwzapalnych. Obecnie coraz częściej występowanie depresji jest łączone ze zmianami w składzie mikrobioty jelitowej. Istnienie takiego związku potwierdzają wyniki wielu eksperymentów przeprowadzonych na zwierzętach oraz nieliczne badania z udziałem ludzi. Praca jest przeglądem piśmiennictwa dotyczącego roli mikrobioty jelitowej w patofizjologii depresji, dostępnego w bazach medycznych PubMed oraz Web of Science. Wyniki opublikowanych w ostatniej dekadzie badań potwierdzają udział mikrobioty jelitowej w patomechanizmie depresji. Jednym ze sposobów, za pomocą których mikrobiota jelitowa może wpływać na rozwój depresji, jest reakcja układu odporności wrodzonej na lipopolisacharyd bakteryjny, prowadząca do stymulacji cytokin prozapalnych. Modyfikacje składu mikrobioty jelitowej zostały także powiązane ze zmianami: w osi podwzgórze-przysadka-nadnercza, w metabolizmie substratu serotoniny – tryptofanu oraz stężenia neuroprzekaźników w mózgu. Mimo że wyniki przytoczonych badań są obiecujące, aktualny stan wiedzy jest nadal niewystarczający. Konieczne jest prowadzenie dalszych badań nad potencjałem bakterii jako czynnika mogącego w przyszłości wspomagać leczenie farmakologiczne chorych na depresję.